TÜİK’e Göre Hangi Oran Sizi Temsil Ediyor? %56,1 Mi Yoksa %43,9 Mu?
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) tarafından 23.07.2025’de yayınlanan Haftalık Bülten’in* odağında Yükseköğretim İstihdam Göstergeleri (2024) yer alıyor.
Eğitim-İşgücü Veri Tabanı çalışması esas alınarak; 2014-2023 yılları arasında Türkiye’de bir yükseköğretim programından lisans ve ön lisans düzeyinde mezun olan ve 2024 yılında Adrese Dayalı Nüfus Kayıt Sistemi’nde (ADNKS) yer alan bireylerin kayıtlı istihdam oranlarını, mezuniyetleri sonrası ilk iş bulma sürelerini, aylık ortalama kazançlarını ve mezun olunan alan/bölüm ile uyumlu bir alanda çalışma oranlarını aktaran bültenin göstergelerini farklı şekillerde değerlendirebileceğimizi söyleyebiliriz.
2025 YKS Yükseköğretim Programları ve Kontenjanları Kılavuzu’nun 30.07.2025 Çarşamba günü adayların bilgisine sunulacağı düşünüldüğünde bültende yer alan istatistikler daha fazla önem kazanıyor.
Geçmiş 10 yıllık dönemi kapsayan, ilgili dönemdeki lisans ve ön lisans mezunlarının bugüne kadar hatırı sayılacak bir deneyime sahip olduğu süreçte dikkatimizi çeken iki ayrı oran söz konusu: %56,1 & %43,9
Peki bu oranlar neden önemli ve bu yıl YKS sonuçlarına göre yapılacak tercihler ile nasıl bir bağlantısı var?
2024 istatistiklerine göre; lisans mezunlarının öğrenim gördükleri alan ile uyumlu bir meslekte çalışma oranı %56,1. Aynı oran ön lisans mezunları için %51 olarak ifade ediliyor.
Kısaca söylemek gerekirse; üniversite mezunlarının %56,1’i öğrenim gördükleri, uzmanlaşmak için yola çıktıkları alanda istihdam edilmiş durumda.
Oranın bize göre bu kadar yüksek olmasının ardında öncelikle; adayların niteliklerine göre doğru tercih yapamaması, tercihlerin puan odaklı yapılarak hale etkisinin izlerini taşıması, kamu ve özel sektörde ilgili bölüm mezunlarına yönelik talebin oluşmaması & kadro açılmaması, yerel ve küresel boyutta yaşanan sosyo-ekonomik-politik gelişmelerin olduğu belirtebiliriz.
İş dünyamızda özellikle de İnsan Kaynakları Profesyonellerinin söylemlerinde öne çıkan çalışan bağlılığı, çalışan memnuniyeti, iş tatmini, motivasyon, esenlik gibi pek çok kavramı bir başka boyutu ile ele almamız gerektiğini düşünmemiz gerekiyor.
Mezun olarak uzmanlaşmak üzere yola çıktığı alanda çalışan bir nüfus grubundan söz ediyoruz; bunun da oranı %56,1.
Geriye kalan %43,9’un durumunun da ne kadar ferah, refah içinde ve tatmin edici nitelikte olduğunu söylemek kolay olmasa gerek.
Bu istatistikler aslında bizlere; gençlerimizin kendini tanıyarak becerilerinin farkına varmasının, meslek seçimi ile kariyer hedefi belirlemenin yaşının düşünüldüğünden çok daha erken yaşlarda olması gerektiğini anlatıyor.
Üniversite ve yüksekokulların yapılan tercihler doğrultusunda; istihdamın baskılanarak ileri de kitlesel iş tatminsizliği ve mutsuzluğun temellerinin atıldığı kurumlar olmak yerine, bilgi ve becerilerinin odağında doğru kararlar ile tercih yapan adayların buluştuğu, eğitim-öğretim faaliyetleri kadar kariyerin sürdürülebilirliğine daha fazla katkı sağladığı günleri birlikte karşılamayı temenni ediyoruz.
*TÜİK tarafından hazırlanan 23.07.2025 tarihli bültene ulaşmak için tıklayınız!..
***
Sunduğumuz “Meslek Seçimi Danışmanlığı” hizmetimizin detaylarına ulaşmak için tıklayınız.