İstatistiklerle Kadınlarımız – Rakamların Ötesine Bakmak
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) her yıl paylaştığı güncel veriler ile değişen nüfus dinamiklerimizi ve toplumsal yapımızı değerlendirmeye olanak tanıyor.
Kurum tarafından paylaşılan 2024 yılı verilerine göre Türkiye nüfusunun %49,98’ini kadınlar, %50,02’sini ise erkekler oluşturuyor.
Kadınların daha uzun yaşam sürelerine sahip olmalarından dolayı 60 yaş ve üzeri gruplardaki kadın nüfus oranı ise daha yüksek seyrediyor.
2021-2023 döneminde doğuşta beklenen yaşam süresi erkeklerde 74,7 yıl, kadınlarda ise 80 yıl olarak hesaplandı.
Ancak sağlıklı yaşam süresi açısından erkeklerin avantajlı olduğu görülüyor; erkeklerde bu süre 59 yıl iken kadınlarda 56,3 yıl olarak belirlendi.
Ülkemizde eğitim alanındaki oranlarda yıllar içinde önemli bir artış gözleniyor. 25 yaş ve üzeri nüfusun ortalama eğitim süresi 2011 yılında kadınlar için 6,4 yıl, erkekler için 8,3 yıl iken 2023’te sırasıyla 8,6 ve 10,1 yıla yükseldi.
Kadınların eğitim seviyelerinin yükselmesine paralel olarak iş gücüne katılım oranlarının da arttığı görülüyor.
Yapılan açıklamalara göre okuryazar olmayan kadınların iş gücüne katılım oranı %13,8 seviyesindeyken lise altı eğitim alan kadınlarda bu oran %26,8’e, lise mezunlarında %37,4’e, mesleki veya teknik lise mezunlarında ise %45,0’e yükseliyor. En yüksek oran ise yükseköğretim mezunu kadınlarda görülüyor. Bu gruptaki kadınların iş gücüne katılım oranı %68,9’a ulaştı.
Kadınların eğitim seviyesi arttıkça iş gücüne katılımları yükselmekle beraber iş gücü piyasasındaki cinsiyetler arasındaki farklılıklar ise devam ediyor.
Bu oran cinsiyetler arasında büyük farklılık gösterirken erkeklerde %65,7 olan istihdam oranı, kadınlarda %31,3 seviyesinde kaldı. Bölgesel bazda incelendiğinde en yüksek kadın istihdam oranı %38,9 ile Antalya, Isparta, Burdur bölgesinde görülürken en düşük oran %19,8 ile Mardin, Batman, Şırnak, Siirt bölgesinde gerçekleşti.
Elde edilen sonuçlar, kadınların iş hayatında kalma sürelerinin erkeklere kıyasla oldukça düşük olduğunu ortaya koyuyor.
Kadınların ortalama çalışma süresi 20,2 yıl olarak hesaplanırken erkeklerde bu süre 39,2 yıl olarak belirlendi.
Ayrıca kadınların iş hayatında daha fazla yarı zamanlı çalıştığı görülüyor. 2023 yılı itibarıyla yarı zamanlı çalışanların istihdam içindeki oranı %10,2 olurken bu oran kadınlarda %16,1 olarak kaydedildi.
Kaynak: İTOSAM Haftalık Ekonomi Bülteni – 10 Mart 2025
***